Słownik pojęć i terminów

Błędy specyficzne – błędy charakterystyczne dla dysleksji rozwojowej.

Błędy specyficzne dla zaburzeń funkcji wzrokowych (percepcji i pamięci wzrokowej):

  • mylenie liter o podobnym kształcie, np. a – o, l – t – ł, m – n, n – r, u – w, ę – e, ą – a
  • mylne odtwarzanie położenia liter, np. b –p, b – d, d – g, p – g, m – w, u – n
  • pomijanie drobnych elementów graficznych liter, np. znaków diakrytycznych
  • nieróżnicowanie liter małych i wielkich
  • błędy typowo ortograficzne ó – u, ż – rz, ch –h
  • mylenie liter rzadziej używanych, H – f – F, Ł – F itp.

Błędy specyficzne dla zaburzeń funkcji słuchowo–językowych:

  • opuszczanie liter, końcówek lub cząstek wyrazów
  • dodawanie liter
  • podwajanie liter
  • przestawianie kolejności liter
  • łączenie i rozdzielanie wyrazów, błedy w łącznej i rozdzielnej pisowni
  • mylenie spółgłosek w szeregach dźwięczne – bezdźwięczne: b –p, d – t, w – f, g – k, dz – c, sz – s (nie dotyczy to pisma fonetycznego, gdy dziecko pisze tak, jak mówi, np. w słowie chleb głoska dźwięczna na końcu wyrazu traci dźwięczność i dlatego dziecko pisze chlep)
  • mylenie samogłosek i – y
  • zniekształcanie pisowni całego wyrazu (wyrazy bezsensowne)
  • mylenie wyrazów podobnie brzmiących
  • błędy w zmiękczeniach
  • trudności z różnicowaniem i – j
  • trudności z różnicowaniem samogłosek nosowych i cząstek -om, -on, – em, -en.

Ćwiczenia słuchowe – należy raczej mówić o ćwiczeniach słuchowo – językowych, polegających przede wszystkim na rozwijaniu fonologicznego aspektu języka, a więc na doskonaleniu słuchu fonemowego oraz kształceniu umiejętności fonologicznych.

Ćwiczenia wzrokowe – mają za zadanie usprawnianie analizy syntezy wzrokowej na materiale nieliterowym (np. składanie układanek, mozaik, puzzli) i literowym (np. rozsypanki sylabowe, wyrazowe układanie wg wzoru). Zazwyczaj te ćwiczenia łączymy z usprawnianiem motoryki rąk i współdziałania ręki i oka, czyli koordynacji wzrokowo-ruchowej. Ćwiczenia te nazywamy grafomotorycznymi, ponieważ usprawnianie manualne ma na celu podniesienie poziomu „kaligrafii” – graficznego rysunku i pisma.

Deficyty rozwojowe – inaczej dysfunkcje parcjalne lub fragmentaryczne zaburzenia rozwoju psychomotorycznego opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, wolniejsze tempo rozwoju określonych funkcji. Deficyty mogą mieć różny zakres, dlatego wyróżnia się: parcjalne i fragmentaryczne.

Parcjalne zaburzenia rozwoju psychomotorycznego obejmują większy obszar czynności. Przykładem jest opóźnienie rozwoju motoryki (zarówno dużej – motoryki ciała – jak i małej – motoryki rąk, czynności manualnych) lub zaburzenia rozwoju mowy (zarówno czynnej – mówienia – jaki i biernej –  rozumienia).

Fragmentaryczne zaburzenia rozwoju psychomotorycznego obejmują mniejszy obszar czynności, np: motoryki rąk lub tylko rozwoju mowy czynnej.

Dodaj komentarz